Πίνα Μπάους

Η γνωριμία του Βιμ Βέντερς με το ιδιαίτερο έργο της Μπάους που σφράγισε καθοριστικά τη φυσιογνωμία του σύγχρονου χορού, έγινε το 1985, με αφορμή την θρυλική της παράσταση “Caffe Muller” από το χοροθέατρο του Βούπερταλ στη Βενετία. Η μακροχρόνια φιλία των δύο καλλιτεχνών γέννησε την ιδέα ενός ντοκιμαντέρ που θα μπορούσε να απεικονίσει επαρκώς το καλλιτεχνικό όραμα της διάσημης χορογράφου. Ο Βέντερς αναζητούσε επί χρόνια τρόπους για να μεταφέρει τη φλόγα του ταλέντου της στη μεγάλη οθόνη. Η Πίνα Μπάους, του είχε μάλιστα προτείνει μια επιλογή των σημαντικότερων έργων της, όπως για παράδειγμα τα “Café Muller”, “La sacre du printemps”, “Volmond” και “Κοntakthof”. Όμως ενώ τα γυρίσματα είχαν ήδη ξεκινήσει, ο απρόσμενος θάνατος της Μπάους ανέβαλε το κινηματογραφικό εγχείρημα. Μετά από μια περίοδο πένθους, ο σκηνοθέτης σε συνεργασία με τους στενούς της συνεργάτες αποφάσισαν να προχωρήσουν στην παραγωγή. Το ντοκιμαντέρ του Βέντερς που προβλήθηκε και στο 61ο φεστιβάλ του Βερολίνου περιλαμβάνει αποσπάσματα από τις χορογραφίες που είχε επιλέξει η ίδια η Μπάους, αρχειακό υλικό της χορογράφου εν ώρα δουλειάς αλλά και τις σόλο εμφανίσεις των χορευτών της.

Ο σκηνοθέτης συνέθεσε την ταινία του ακολουθώντας τα βήματα της σπουδαίας καλλιτέχνιδας, η οποία έθετε ερωτήσεις στους χορευτές της για να πάρει «σωματικές», χορευτικές απαντήσεις. Ο Βέντερς προσκάλεσε τους χορευτές να εκφράσουν τις αναμνήσεις τους από την Πίνα Μπάους, μέσα από μια σειρά χορευτικών κομματιών, με φόντο την πόλη του Βούπερταλ. Ο Βιμ Βέντερς σκηνοθέτησε και έγραψε το σενάριο για το ντοκιμαντέρ «Πίνα Μπάους», ενώ ανέλαβε και το ρόλο του παραγωγού μαζί με τους Τζιαν Πιέρο Ρίνγκελ και Έργουιν Μ. Σμιντ.

Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν στο Βούπερταλ σε τρεις φάσεις: το φθινόπωρο του 2009, την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2010. Στην πρώτη φάση, τα “Café Müller”, “Le Sacre du printemps” και “Vollmond” παρουσιάστηκαν live στη σκηνή του Wuppertal Opera House, κάποια μπροστά σε κοινό, και μαγνητοσκοπήθηκαν πλήρως. Το πιεστικό πρόγραμμα περιοδείας του Tanztheater έδωσε μόνο αυτή τη δυνατότητα στους συντελεστές για γυρίσματα. H πρόκληση ήταν μεγαλύτερη εξαιτίας της ζωντανής παρουσίασης των χορογραφιών, μιας και δεν μπορούσαν να διακοπούν ή να επαναληφθούν. Στη δεύτερη φάση της κινηματογράφησης, οι συντελεστές μαγνητοσκόπησαν το “Kontakthof”, άλλο ένα κομμάτι της δουλειάς της Πίνα Μπάους, αυτή τη φορά χωρίς ζωντανό κοινό. Τα γυρίσματα έγιναν με τρεις διαφορετικούς τρόπους, όπως συνήθιζε κι η Μπάους: με τους χορευτές του Wuppertal Tanztheater, με άντρες και γυναίκες ηλικίας μεταξύ 65 και 80 ετών, και με νέους ηλικίας 14 ετών και άνω. Για τις σόλο εμφανίσεις τους, οι χορευτές άφησαν τον περιορισμένο χώρο της σκηνής και τις εκτέλεσαν σε δημόσιους χώρους και βιομηχανικά τοπία.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Βιμ Βέντερς προσπαθεί να καταγράψει με το φακό του τη δουλειά σπουδαίων καλλιτεχνών: από τον θρυλικό αμερικανό σκηνοθέτη Νίκολας Ρέι ως τη διάσημη ομάδα των κουβανών μουσικών «Buena vista social club», ο Βέντερς μας έχει δώσει σημαντικά δείγματα κινηματογραφικής γραφής.

Πηγές πληροφοριών: www.clickatlife.gr και www.elculture.gr